Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) jest nową inicjatywą Unii Europejskiej mającą na celu ujednolicenie standardów sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jednak dla firm stanowi to duże wyzwanie zarówno organizacyjne, jak i finansowe. Dlatego ważne jest, aby firmy zdobyły wiedzę na ten temat, zrozumiały konieczność zmiany i odpowiednio się do niej przygotowały. Wymogi narzucone przez dyrektywę CSRD można wykorzystać do osiągnięcia pozytywnych celów, takich jak poprawienie kultury organizacyjnej, zaangażowanie się w rozwój społeczności lokalnych czy ochronę środowiska.
W niniejszym artykule przyjrzymy się kluczowym aspektom nowej dyrektywy CSRD, a także omówimy, jakie konkretne zmiany wprowadza dla przedsiębiorstw w Unii Europejskiej.
Czego dotyczy dyrektywa CSRD?
Dyrektywa CSRD dotyczy sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jej głównym celem jest ujednolicenie standardów raportowania przez przedsiębiorstwa dotyczących ich wpływu na środowisko czy aspekty społeczne.
Dyrektywa CSRD obejmuje szeroki zakres kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, w tym aspekty środowiskowe, społeczne, pracownicze, poszanowanie praw człowieka oraz przeciwdziałanie korupcji i łapownictwu.
W praktyce oznacza to, że przedsiębiorstwa będą zobowiązane do dostarczania bardziej szczegółowych i wszechstronnych informacji na temat ich działań w tych obszarach. Dyrektywa CSRD ma na celu zwiększenie transparentności, odpowiedzialności i porównywalności raportów przedsiębiorstw, co umożliwi inwestorom, decydentom politycznym oraz społeczeństwu lepsze zrozumienie wpływu przedsiębiorstw na zrównoważony rozwój i podejmowanie bardziej świadomych decyzji.
Od kiedy obowiązuje nowa dyrektywa CSRD? Ważne daty dla przedsiębiorstw
Dyrektywa CSRD została opublikowana 16 grudnia 2022 r. a weszła w życie 5 stycznia 2023 r. Natomiast do 6 lipca 2024 r. państwa członkowskie, w tym Polska, mają czas na jej implementację w przepisach krajowych, w tym w ustawie o rachunkowości.
Harmonogram nadchodzących zmian kształtuje się następująco:
- Od 1 stycznia 2024 r., obowiązek raportowania niefinansowego obejmie spółki interesu publicznego, które już teraz sporządzają raporty zgodnie z NFRD (Non-Financial Reporting Directive), czyli największe przedsiębiorstwa zatrudniające ponad 500 pracowników.
- Od 1 stycznia 2025 r., obowiązek raportowania niefinansowego obejmie duże przedsiębiorstwa, które nie podlegają obecnie dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej. Mowa tu o przedsiębiorstwach, które mają ponad 250 pracowników i/lub ich suma bilansowa przekracza 20 mln euro i/lub ich roczne przychody przekraczają 40 mln euro.
- Od 1 stycznia 2026 r., obowiązek raportowania niefinansowego obejmie MŚP i inne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, małe i nieskomplikowane instytucje kredytowe oraz wewnętrzne zakłady ubezpieczeń.
Jakie zmiany wprowadza dyrektywa CSRD?
Większy zakres firm objętych wymogiem raportowania niefinansowego
Nowe przepisy będą miały konsekwencje dla całego rynku, w tym również dla sektora MŚP, zwłaszcza dla firm działających w ramach łańcuchów dostaw, które są powiązane z największymi podmiotami gospodarczymi. Do końca 2024 r. aż 37 tys. małych i średnich przedsiębiorstw zostanie poproszonych przez dużych klientów o raporty dotyczące zrównoważonego rozwoju, natomiast w dwóch kolejnych latach – 99 tys.
Jeśli chcesz dowiedzieć się co w praktyce oznacza dyrektywa CSRD dla MŚP przejdź do artykułu: „Czy CSR jest obowiązkowy dla MŚP?”
Ujednolicenie standardów sprawozdawczości przedsiębiorstw
Dotychczas przedsiębiorstwa miały swobodę wyboru standardu raportowania, co prowadziło do znaczących różnic pomiędzy raportami różnych firm. Takie zróżnicowanie utrudniało a nawet uniemożliwiało porównywanie raportów. Wprowadzenie jednolitego standardu sprawozdawczości, czyli zobowiązanie przedsiębiorstw do korzystania z tych samych wytycznych i wskaźników, ma na celu rozwiązanie tego problemu.
Dzięki ujednoliceniu standardów sprawozdawczości inwestorzy, decydenci polityczni i inni interesariusze będą mieli łatwiejszy dostęp do informacji i możliwość dokładniejszego analizowania wpływu przedsiębiorstw na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem.
Szerszy zakres informacji w raportach
Nowa dyrektywa CSRD nakłada na przedsiębiorstwa szerszy zakres informacji, które muszą uwzględnić w swoich raportach. Zgodnie z dyrektywą CSRD objęte wymogiem raportowania będą obszary dotyczące m.in. wpływu na środowisko (np. zużycie energii, gospodarka odpadami), aspektów społecznych (ochrona praw człowieka, warunki pracy, dialog ze społecznością lokalną) czy inicjatyw innowacyjnych, badań i rozwoju oraz innych działań wspierających zrównoważony rozwój.
Wprowadzenie weryfikacji raportów przez niezależne podmioty
Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do poddania swoich raportów kontroli i weryfikacji przez niezależne podmioty. Ta nowa praktyka ma na celu zapewnienie większej wiarygodności i transparentności informacji zawartych w raportach. Niezależne podmioty, takie jak audytorzy zewnętrzni czy specjalizowane firmy weryfikacyjne, będą oceniać raporty pod kątem ich zgodności z wytycznymi dyrektywy CSRD oraz sprawdzać, czy przedstawione informacje są dokładne i rzetelne.
Sankcje za naruszenie przepisów dyrektywy CSRD
Naruszenie przepisów dyrektywy CSRD może skutkować różnymi sankcjami dla przedsiębiorstw. Państwa członkowskie UE będą musiały wyznaczyć odpowiednie organy i ustalić sankcje za naruszenie dyrektywy CSRD, co ma na celu skuteczniejsze wdrażanie i egzekwowanie jej przepisów. Rodzaj i wysokość sankcji będą znane dopiero po implementacji dyrektywy w przepisach krajowych.
Nałożenie na przedsiębiorstwo sankcji (finansowych czy administracyjnych) będzie miało również negatywny wpływ na wizerunek i reputację firmy, co wiąże się z utratą zaufania inwestorów i klientów, a w konsekwencji prowadzi do strat finansowych i utraty konkurencyjności na rynku. W celu uniknięcia sankcji, przedsiębiorstwa powinny ścisłe przestrzegać przepisów dyrektywy CSRD oraz zapewnić kompletność, dokładność i wiarygodność informacji zawartych w swoich raportach dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Nowa dyrektywa CSRD. Jakie zmiany wprowadza? – Podsumowanie
Dyrektywa CSRD wprowadza znaczące zmiany w sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa będą musiały dostarczać bardziej szczegółowych informacji na temat swojego wpływu na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie korporacyjne. Wprowadzenie jednolitego standardu raportowania oraz weryfikacji przez niezależne podmioty zapewni większą przejrzystość i wiarygodność raportów.
Dyrektywa CSRD dąży do promowania odpowiedzialnych praktyk biznesowych i zrównoważonego rozwoju. Jednak dla firm jest to duże wyzwanie zarówno organizacyjne, jak i finansowe. Dlatego ważne jest, aby firmy nabyły wiedzę na ten temat, zrozumiały konieczność zmiany i odpowiednio się do niej przygotowały.
Jak możemy pomóc jako Fundacja IPS?
Fundacja IPS wspiera polskie małe i średnie przedsiębiorstwa poprzez promowanie postawy społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz udostępnianie niezbędnej wiedzy dotyczącej wdrażania praktyk CSR.
Nasz zespół składa się z ekspertów, którzy opracowują konkretne praktyki CSR, oparte na zgromadzonej wiedzy o prowadzonej działalności oraz badaniu obszarów CSR, które harmonizują się z strategią biznesową przedsiębiorstwa, potrzebami społeczności lokalnych oraz możliwościami współpracy z instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi. Nasze działania są zgodne z wytycznymi ISO 26000.
Dzięki współpracy z wieloma ekspertami, przedsiębiorcami, naukowcami oraz przedstawicielami trzeciego sektora, opracowaliśmy darmową publikację, która stanowi nieoceniony przewodnik w procesie kształtowania odpowiedzialnego zarządzania przedsiębiorstwem w sektorze MŚP. Publikacja uwzględnia nasze lokalne uwarunkowania oraz krajowe priorytety, aby wspierać przedsiębiorstwa w budowaniu modelu zarządzania z odpowiedzialnością społeczną.
Masz pytania? Napisz na csr@fips.pl
