W dzisiejszym dynamicznym i coraz bardziej zglobalizowanym świecie, koncepcja zrównoważonego rozwoju w biznesie staje się nie tylko popularna, ale także niezbędna dla przetrwania i sukcesu przedsiębiorstw. Świadomość społeczna, rosnąca troska o środowisko naturalne oraz rosnące oczekiwania wobec etycznego i odpowiedzialnego prowadzenia biznesu sprawiają, że przedsiębiorstwa muszą kierować się nie tylko zyskiem, ale także wartościami ESG: środowiskowymi, społecznymi i korporacyjnymi.
W niniejszym artykule przyjrzymy się głębiej koncepcji ESG jako filozofii biznesu i zbadamy wyzwania oraz korzyści, jakie stwarza ona dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Przeanalizujemy, jakie narzędzia i strategie mogą być stosowane przez MŚP w celu skutecznego wdrożenia zasad ESG, oraz jakie są potencjalne implikacje dla ich wzrostu, reputacji i długoterminowej stabilności.
Przeczytanie tego artykułu zajmie około 6-7 minut.
Co to jest ESG?
ESG odnosi się do trzech kluczowych obszarów, które są oceniane w kontekście zrównoważonego i odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej:
Environmental (środowiskowe): Dotyczy kwestii związanych z ochroną środowiska naturalnego, takich jak redukcja emisji gazów cieplarnianych, efektywne zarządzanie odpadami oraz wykorzystanie zasobów naturalnych.
Social (społeczne): Obejmuje relacje z pracownikami, społecznościami lokalnymi, klientami oraz dostawcami. W tym obszarze kluczowe są kwestie związane z prawami człowieka, różnorodnością, warunkami pracy i zaangażowaniem społecznym.
Governance (zarządcze): Dotyczy struktury zarządzania firmą, przejrzystości, zgodności z prawem, etyki biznesowej oraz uczciwego podejmowania decyzji przez organy zarządzające.
Celem wdrażania zasad ESG jest nie tylko minimalizacja negatywnego wpływu działalności gospodarczej na środowisko i społeczność, ale także tworzenie wartości dla wszystkich zainteresowanych stron (stakeholders), w tym klientów, pracowników, inwestorów i społeczności lokalnych.
Nowe szanse dla MŚP
Choć MŚP często są postrzegane jako mniej istotne w kwestiach zrównoważonego rozwoju w porównaniu z korporacjami międzynarodowymi, to jednak mają one niepowtarzalną szansę na wprowadzenie praktyk ESG na poziomie lokalnym oraz wykorzystanie ich jako filozofii biznesowej, która przynosi korzyści zarówno firmom, jak i społecznościom, w których działają.
Oto kilka sposobów, w jakie MŚP mogą wykorzystać ESG do rozwoju i wzrostu:
· Zwiększona atrakcyjność dla klientów
Klienci coraz częściej przywiązują wagę do wartości ESG i preferują współpracę z firmami, które dbają o środowisko i społeczność. Dlatego wdrażanie zasad ESG może zwiększyć
atrakcyjność oferty MŚP i przyczynić się do pozyskania nowych klientów oraz zwiększenia lojalności.
· Poprawa wizerunku firmy
Działania związane z ESG mogą przyczynić się do budowy pozytywnego wizerunku firmy. Klienci, inwestorzy i społeczność lokalna będą postrzegać MŚP jako odpowiedzialne i zaangażowane w rozwiązywanie problemów społecznych i środowiskowych, co może przekładać się na większe zaufanie i sympatię dla marki.
· Optymalizacja kosztów operacyjnych
Wdrażanie zasad ESG często idzie w parze z efektywnym wykorzystaniem zasobów i minimalizacją marnotrawstwa. Dzięki inwestycjom w energooszczędne technologie, redukcji zużycia wody czy poprawie efektywności procesów produkcyjnych, MŚP mogą osiągnąć znaczące oszczędności kosztów operacyjnych.
· Dostęp do kapitału i finansowania
Inwestorzy coraz częściej preferują inwestycje w firmy, które stosują zasady ESG. Wdrażanie zrównoważonych praktyk może zwiększyć dostęp MŚP do różnych źródeł finansowania, w tym kredytów bankowych, dotacji oraz inwestycji venture capital czy private equity.
Wyzwania dla MŚP
Mimo licznych korzyści, wdrażanie zasad ESG wiąże się również z szeregiem wyzwań dla MŚP, w tym:
· Ograniczone zasoby finansowe i techniczne
MŚP często dysponują ograniczonymi zasobami finansowymi i technicznymi, co może utrudniać wdrażanie kosztownych inicjatyw związanych z ochroną środowiska czy poprawą warunków pracy.
· Brak standardów i wytycznych branżowych
W niektórych branżach brakuje jednolitych standardów i wytycznych dotyczących ESG, co sprawia, że MŚP muszą samodzielnie określić, jakie praktyki są dla nich odpowiednie i jak je wdrożyć.
· Brak kompetentnych osób w obszarze ESG
Rosnące zapotrzebowanie na doradców i audytorów wskazuje na rosnącą świadomość firm na temat ESG oraz potrzebę wdrażania strategii w tym zakresie. Jednakże istnieje niedobór personelu zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznych specjalistów, co stanowi istotne wyzwanie dla przyszłego rozwoju tej dziedziny.
Wzrost zapotrzebowania na usługi doradcze przyczynił się również do wzrostu liczby ofert niedoświadczonych ekspertów. Jest to nowe zjawisko, które firmy podejmujące prace nad strategią ESG muszą mieć na uwadze.
· Trudności w raportowaniu i monitorowaniu postępów
Wdrażanie zasad ESG wymaga regularnego monitorowania i raportowania postępów w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Dla MŚP może to być wyzwaniem ze
względu na ograniczone zasoby ludzkie i technologiczne oraz brak ekspertyzy w dziedzinie raportowania i monitorowania wskaźników związanych z ESG.
· Presja konkurencji i zachowania „greenwashing”
W coraz bardziej konkurencyjnym środowisku biznesowym istnieje ryzyko, że niektóre MŚP mogą być skłonne do stosowania praktyk „greenwashing”, czyli udawania, że podejmują działania zgodne z zasadami ESG, podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest. Taka nieuczciwa konkurencja może wprowadzić w błąd klientów oraz szkodliwie wpłynąć na reputację całej branży.
· Brak świadomości i zaangażowania pracowników
Wdrażanie zrównoważonych praktyk biznesowych wymaga zaangażowania i współpracy wszystkich pracowników firmy. Brak świadomości lub motywacji pracowników może utrudnić skuteczne wdrożenie strategii ESG w MŚP.
Najtrudniejsze wyzwania ESG według przedsiębiorstw w 2024 roku
Największe niepokoje przedsiębiorstw w kontekście raportowania niefinansowego wynikają z konieczności gromadzenia i przekazywania danych zgodnie z wymogami dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Zgodnie z nią, firmy będą zobowiązane do udostępnienia różnorodnych informacji niefinansowych dotyczących zrównoważonego rozwoju, obejmujących wpływ na środowisko i społeczeństwo, włączając w to także dostawców. W rezultacie, przedsiębiorstwa, które nie podlegają nowym obowiązkom raportowym, będą zobowiązane do przekazywania danych swoim kontrahentom. Przedsiębiorstwa zauważają również brak narzędzi ułatwiających skuteczne zbieranie informacji od kontrahentów i ich raportowanie.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej zajrzyj do naszych artykułów:
„Nowa dyrektywa CSRD. Jakie zmiany wprowadza?”
„Dyrektywa CSRD – kluczowe aspekty i wyzwania dla polskich firm”
„Jak spełnić wymogi dyrektywy CSRD w raporcie ESG?”
Podsumowanie
ESG stanowi zarówno szanse, jak i wyzwania dla małych i średnich firm. Wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju może przynieść korzyści w postaci większej atrakcyjności dla klientów, poprawy wizerunku firmy, optymalizacji kosztów oraz łatwiejszego dostępu do finansowania. Jednakże, MŚP muszą być świadome wyzwań związanych z ograniczonymi zasobami oraz brakiem standardów i wytycznych branżowych. Konieczne jest zaangażowanie zarówno władz przedsiębiorstwa, jak i pracowników, aby skutecznie wdrożyć strategie zgodne z zasadami ESG i osiągnąć długoterminowy sukces biznesowy, przyczyniając się jednocześnie do rozwoju społeczności i ochrony środowiska naturalnego.
FIPS wspiera polskie firmy z sektora MŚP
Jesteśmy tam, gdzie potrzebują nas firmy odpowiedzialne społecznie. Szkolimy, wspieramy, integrujemy. Angażujemy przedsiębiorców w akcje charytatywne, dzielimy się wiedzą i doświadczeniem z zakresu zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej, informujemy o najnowszych regulacjach prawnych z obszaru CSR i ESG.
W ramach współpracy zespołu IPS z wieloma ekspertami, przedsiębiorcami, naukowcami oraz przedstawicielami trzeciego sektora, opracowaliśmy darmową publikację, która stanowi drogowskaz w procesie kształtowania modelu odpowiedzialnego zarządzania przedsiębiorstwem z sektora MŚP i uwzględnia nasze lokalne uwarunkowania i krajowe priorytety.
Zapisz się na nasz newsletter, a jako prezent powitalny, prześlemy na wskazanego maila naszą autorską publikację: “Rola MŚP w budowaniu odpowiedzialnego biznesu w Polsce”.
Masz pytania? Napisz na csr@fips.pl
