Czy Twoja firma będzie zobowiązana do raportowania emisji śladu węglowego?
Ochrona środowiska i dążenie do zrównoważonego rozwoju stały się kluczowymi priorytetami dla współczesnego biznesu. Świadomość problemów związanych ze zmianami klimatycznymi oraz rosnące oczekiwania społeczeństwa względem odpowiedzialnych praktyk prowadzenia biznesu stawiają przed firmami nowe wyzwania. W odpowiedzi na te wyzwania, dnia 16 grudnia 2022 roku, opublikowano dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która nakłada na przedsiębiorstwa m.in. wymóg raportowania śladu węglowego.
Nowe przepisy będą mieć konsekwencje dla całego rynku, w tym również dla sektora MŚP, zwłaszcza dla firm działających w ramach łańcucha dostaw. Dla wielu firm dyrektywa CSRD stanowi duże wyzwanie zarówno organizacyjne, jak i finansowe. Aby sprostać tym wyzwaniom firmy muszą zdobyć wiedzę na ten temat, zrozumieć konieczność zmian i odpowiednio się do nich przygotować.
W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej wymogowi raportowania śladu węglowego. Dowiesz się czym jest ślad węglowy i dlaczego Twoja firma będzie zobowiązana do raportowania emisji śladu węglowego.
Ślad węglowy – Co to oznacza?
Ślad węglowy to wskaźnik, który odnosi się do całkowitej ilości gazów cieplarnianych, przede wszystkim dwutlenku węgla (CO2), emitowanych do atmosfery w wyniku działań danej jednostki – osoby, gospodarstwa domowego, przedsiębiorstwa, branży, państwa, grupy państw itd.
Emisje gazów cieplarnianych mogą pochodzić zarówno z działalności człowieka, jak i naturalnych źródeł. W praktyce, ślad węglowy może być związany z naszym codziennym życiem, transportem, produkcją żywności, energią elektryczną, a nawet związany z produktem, który kupujemy w sklepie.
Jak mierzy się ślad węglowy?
Najczęściej wykorzystywanym, globalnym standardem dla pomiaru i regulacji emisji gazów cieplarnianych jest Protokół GHG.
Protokół GHG określa standardy pomiaru, raportowania i redukcji emisji gazów cieplarnianych w przedsiębiorstwie. Emisje, w zależności od tego, z jakiego obszaru działalności i źródła pochodzą, dzielone są na 3 zakresy raportowania:
Zakres 1: Bezpośrednie emisje zanieczyszczeń pochodzące z działalności przedsiębiorstwa, takie jak spalanie paliw kopalnych przez urządzenia wykorzystywane w procesie produkcji lub w celu ogrzewania.
Zakres 2: Pośrednie emisje związane z zakupem energii, czyli emisje powstałe w wyniku produkcji energii, którą przedsiębiorstwo nabywa i wykorzystuje.
Zakres 3: Inne pośrednie emisje związane z działalnością przedsiębiorstwa, takie jak emisje związane z zakupionymi towarami i usługami, podróżami służbowymi pracowników, transportem zakupionych dóbr, franczyzami, wynajmowanymi aktywami up- i downstream oraz emisje w cyklu życia produktu.
Po co mierzy się ślad węglowy?
Mierzenie śladu węglowego pozwala oszacować wpływ danego elementu na zmiany klimatyczne oraz ocenić stopień emisji gazów cieplarnianych, które przyczyniają się do globalnego ocieplenia. Skutki tego zjawiska są poważne i obejmują ekstremalne zjawiska pogodowe, topnienie lodowców, wzrost poziomu mórz oraz zagrożenie dla różnorodności biologicznej.
Redukcja śladu węglowego stała się kluczowym aspektem działań proekologicznych, zmierzających do zrównoważonego i bardziej odpowiedzialnego podejścia do gospodarki i stylu życia.
Czy Twoja firma będzie zobowiązana do raportowania emisji śladu węglowego? – Harmonogram nadchodzących zmian
Nowe zasady dotyczące raportowania niefinansowego będą miały zastosowanie do około 50 tysięcy firm w całej Unii Europejskiej. Jednak wprowadzenie tych regulacji nie będzie dotyczyć wszystkich firm od razu.
- Od 2024 roku, obowiązek raportowania niefinansowego obejmie spółki interesu publicznego, które już teraz sporządzają raporty zgodnie z NFRD (Non-Financial Reporting Directive), czyli największe przedsiębiorstwa zatrudniające ponad 500 pracowników.
- Od 2025 roku obowiązek raportowania niefinansowego obejmie duże przedsiębiorstwa, które nie podlegają obecnie dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej. Mowa tu o przedsiębiorstwach, które mają ponad 250 pracowników i/lub ich suma bilansowa przekracza 20 mln euro i/lub ich roczne przychody przekraczają 40 mln euro.
- Od 2026 roku, obowiązek raportowania niefinansowego obejmie MŚP i inne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, małe i nieskomplikowane instytucje kredytowe oraz wewnętrzne zakłady ubezpieczeń.
A więc odpowiadając na pytanie czy Twoja firma będzie zobowiązana do raportowania emisji śladu węglowego? – tak, dyrektywa CSRD w zakresie zrównoważonego rozwoju może dotyczyć pośrednio MŚP. Chociaż obecnie dyrektywa nie nakłada bezpośrednich obowiązków raportowania niefinansowego na MŚP, wpływ na nie może wynikać z kilku czynników tj.: wymogi ze strony dużych przedsiębiorstw, trendy rynkowe czy oczekiwania klientów.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o zmianach jakie wprowadza nowa dyrektywa CSRD przejdź do artykułu: „Nowa dyrektywa CSRD. Jakie zmiany wprowadza?”
Raportowanie emisji śladu węglowego – co to w praktyce oznacza dla Twojej firmy?
Załóżmy, że Twój kontrahent, główny odbiorca produktu/usługi, zgodnie z wymogami legislacyjnymi UE zobowiązany jest do publikowania informacji niefinansowych. W tych informacjach kluczową daną stanowi poziom emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla. Aby obliczyć pełen zakres emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla, Twój kontrahent będzie potrzebował informacji dotyczących poziomu emisji dwutlenku węgla w Twojej firmie.
W tej sytuacji, Twój kontrahent wykonując ciążący na nim obowiązek raportowania emisji śladu węglowego zwróci się do Ciebie z prośbą o przygotowanie stosownego raportu prezentującego emisję gazów cieplarnianych Twojego przedsiębiorstwa.
Jakie są konsekwencje braku raportowania emisji śladu węglowego dla firmy?
Brak podjęcia kroków związanych z obliczeniem śladu węglowego przez Twoją firmę wiąże się z ryzykiem, a w dłuższej perspektywie z wykluczeniem z rynku.
Dlaczego?
Wyobraźmy sobie sytuację, w której duży kontrahent jest zobowiązany do sporządzenia rocznego sprawozdania niefinansowego. Oczekuje się, że emisyjność w przeliczeniu na produkt, usługę czy każdą wygenerowaną złotówkę będzie maleć. Aby to osiągnąć, kontrahenci muszą podjąć działania w celu redukcji emisji i wzmocnienia swojego zaangażowania na rzecz ochrony środowiska. Firmy podejmując decyzje, z której oferty skorzystają, będą w stanie wybrać nawet droższy produkt, ale o niższej emisji, ponieważ ich kosztem alternatywnym może być znaczna inwestycja w restrukturyzację floty, budynki energooszczędne lub wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE).
Podsumowanie – ślad węglowy a prowadzenie firmy
W przyszłości raportowanie informacji o śladzie węglowym twojej firmy lub oferowanych produktach stanie się jednym z podstawowych wymagań na światowym rynku. Zbieranie i przetwarzanie tych danych zapewni już teraz Twojej firmie konkurencyjność i będzie niezbędnym warunkiem funkcjonowania w przyszłości.
Jak możemy pomóc jako Fundacja IPS?
Fundacja IPS wspiera polskie małe i średnie przedsiębiorstwa poprzez promowanie postawy społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz udostępnianie niezbędnej wiedzy dotyczącej wdrażania praktyk CSR.
Dzięki współpracy z wieloma ekspertami, przedsiębiorcami, naukowcami oraz przedstawicielami trzeciego sektora, opracowaliśmy darmową publikację, która stanowi nieoceniony przewodnik w procesie kształtowania odpowiedzialnego zarządzania przedsiębiorstwem w sektorze MŚP.
Oferujemy wsparcie specjalistów ds. CSR i ESG.
Masz pytania? Napisz na csr@fips.pl
Sfinansowano ze środków @narodowyinstytutwolnosci w ramach #NOWEFIO @Komitet do spraw Pożytku Publicznego